تشکیلات بهداشت حرفه ای
آشنایی با برنامه توسعه ارگونومی
|
برنامه توسعه ارگونومی درمحیط های کاری |
بیان مسئله
ارگونومی بعنوان یک دسته از عوامل زیان آور محیط کار 52درصد کارگران را در معرض بیماریهای ناشی و مرتبط با کار قرار داده است که تاکنون برنامه های متعددی در سطح دانشگاهها برای شناسایی و اندازه گیری و ارزیابی و کنترل این عوامل انجام شده است. استان قم نیز در همین راستا مسئولین بهداشت حرفه ای مستقر در کارخانجات را آموزش داده است.
در برنامه توسعه ارگونومی درمحیط های کاری قصد بر این است که علاوه بر توانمندسازی بازرسان بهداشت حرفه ای در ارزیابی و شناسایی دقیق ریسک فاکتورهای ارگونومیکی محیط کار، به منظور حفظ حقوق و منافع قانونی کارگران و کارفرمایان که خود متضمن حفظ منافع جامعه می باشد، به ویژه در صنایع کوچک با بعد شاغلین کمتر از 10 نفر برای رفع نواقص ارگونومیکی محیط کار و بهسازی ایستگاههای کار با شیوه های کم هزینه و بعضاً بدون هزینه، بازرسان را به سوی ارائه مشاوره های رایگان به مدیران و کارفرمایان صنایع سوق دهیم. علاوه بر این، بازرسان بهداشت حرفه ای باید کارفرمایان را متقاعد نمایند تا با انعقاد قرارداد از طریق مراجع ذیصلاح دارای مجوز از وزارت بهداشت مانند شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه ای و یا بخش دولتی نسبت به بهسازی ایستگاه کار و رفع مشکلات ارگونومیکی موجود در محیط کار اقدام نمایند. در غیر اینصورت، بازرسان باید با بکارگیری الزامات و پیگردهای قانونی در رابطه با کارفرمایان متخلف با اولویت بندی در مورد کارگاه‌هایی که به لحاظ مواجهه شاغلین با عوامل مخاطره آمیز ارگونومیکی از نظر بروز، شیوع، شدت و وخامت صدمات، آسیب ها و هزینه های وارده در ردیف کارگاه‌های پرخطر قرار داشته و تعداد زیادی از شاغلین نیز در معرض این خطرات قرار دارند، کارفرمایان را ملزم به انجام مسئولیت ها و تکالیف قانونی وفق ماده 91 ، قانون کار نموده و پیگیری های لازم را تا رفع نواقص بهداشتی و مشکلات ارگونومیکی بعمل آورند. علاوه بر موارد پیشگفت توسعه استانداردها، راهنماها و مقررات ارگونومیکی و بکارگیری پتانسیل رسانه های ملی جهت ایجاد حساسیت در سطح جامعه نیز در دستور کار این برنامه قرار دارد. همچنین مطابق مقررات جاری کشور، نظارت بر عملکرد مراجع ذیصلاح دارای مجوز از وزارت بهداشت جهت ارائه خدمات بهداشت حرفه ای مانند: شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه ای بر عهده بازرسان بهداشت حرفه ای حوزه معاونت های بهداشتی هر دانشگاه می باشد. لذا جهت اجرای بهینه این برنامه، بر نظارت بازرسان محترم آن حوزه به عملکرد این شرکت ها در زمینه ارائه خدمات ارگونومیکی تأکید می گردد.
هدف کلی :
تامین سلامت شغلی با کنترل مواجهه شاغلین با ریسک فاکتورهای ارگونومیک
اهداف اختصاصی :
شناسایی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی واحدهای کاری توسط بازرسان بهداشت حرفه ای و نظارت بر اجرای اقدامات کنترلی
اندازه گری و ارزیابی عوامل زیان آور ریسک فاکتورهای ارگونومیکی توسط کارفرما با نظارت بازرسان بهداشت حرفه ای
کنترل ریسک فاکتورهای ارگونومیکی توسط کارفرما با نظارت بازرسان بهداشت حرفه ای
ارتقای سطح آگاهی کارفرمایان نسبت به شناخت ریسک فاکتورهای ارگونومیکی و نحوه کنترل آنها و عواقب قانونی بیماریهای مرتبط
ارتقای سطح آگاهی کارگران نسبت به شناخت ریسک فاکتورهای ارگونومیکی و نحوه کنترل آنها
ارتقای سطح آگاهی بازرسان بهداشت حرفه ای نسبت به شناخت ریسک فاکتورهای ارگونومیکی و نحوه کنترل آنها
ارتقای سطح آگاهی مسئولین بهداشت حرفه ای عضو کمیته حفاظت فنی و بهداشت کارنسبت به شناخت ریسک فاکتورهای ارگونومیکی و نحوه کنترل آنها
ارتقای سطح آگاهی مسئولین فنی شرکت های خدمات بهداشت حرفه ای نسبت به شناخت ریسک فاکتورهای ارگونومیکی، نحوه ارزیابی و کنترل آنها
انجام معاینات سلامت شغلی کارگران در مواجهه با ریسک فاکتورهای ارگونومیکی توسط کارفرما با نظارت بازرسان بهداشت حرفه ای
استراتژی ها:
- آموزش کارشناسان ستادی و محیطی و شرکت های خصوصی بهداشت حرفه ای و همچنین مسئولین بهداشت حرفه ای عضو کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در رابطه با شیوه های کم یا بعضا بدون هزینه بهسازی ایستگاههای کاری ( جهت انتقال آموزش کارفرمایان و کارگران)
- جلب مشارکت کارفرمایان به منظور بهسازی محیط کار مطابق اصول ارگونومی با انعقاد قرارداد از طریق شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه ای
- جلب مشارکت شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت کار در راستای ارائه خدمات کنترلی ارگونومی
- آموزش روش های ارزیابی ایستگاههای کاری
شاخص ها:
- درصد کارفرمایان آموزش دیده مشمول برنامه
- درصد بازرسان بهداشت حرفه ای آموزش دیده مشمول برنامه
- درصد مسئولین بهداشت حرفه ای عضو کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار آموزش دیده
- درصد مسئولین فنی آموزش دیده مشمول برنامه
- درصد کارگران آموزش دیده مشمول برنامه
- درصد معاینات سلامت شغلی انجام شده در واحد های کاری مشمول
- درصد بهسازی های ارگونومیکی انجام شده
انتظارات از مسئولین بهداشت حرفه ای عضو کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار واحد های کاری
- - مطالعه کامل و آشنایی با برنامه و نحوه اجرای آن
- - طرح موضوع در یک از جلسات کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
- - تدوین برنامه عملیاتی واحد کاری با در نظر گرفتن اهداف این برنامه
- - برگزاری جلسات آموزشی برای مدیران و سرپرستان
- - برگزاری جلسات آموزشی برای کارگران
- - اندازه گیری و ارزیابی شرایط ارگونومیکی
- - ارائه راه‌های کنترلی ساده و کم یا بعضا بدون هزینه و اجرای بهسازی ارگونومیکی
- - ارائه گزارش فنی تصویری به بهداشت حرفه ا ی استان جهت درج در سایت
- - شرکت در جلسات آموزشی مرتبط با برنامه اعلام شده از طرف مرکز بهداشت
- - اندازه گیری و ارزیابی حمل دستی بار
- - ممنوعیت تهیه بار های(محصولات حمل دستی ) بیش از 20 کیلو گرم در واحد کاری
- - نصب پوستر های ارگونومی در سطح واحد کاری
- - اجرای برنامه های تشویقی بین کارگران برای رعایت اصول ارگونومی
- - توزیع پمفلت های ارگونومی مرتبط بین کارگران
- - انجام معاینات سلامت شغلی متناسب با شرایط ارگونومیکی مشاغل و پیگیری ارجاعات تا حصول به نتیجه
- - دقت در معاینات قبل از استخدام و بکارگیری افراد متناسب با وضعیت جسمی و روحی آنها در مشاغل
بهترین برنامه های بهسازی اجرا شده مورد تشویق قرار خواهند گرفت.
بهداشت حرفه ا ی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قم