بهداشت حرفه‌ای

کلیات لایحه کنوانسیون میناماتا در نشست علنی  روزیکشنبه ۱۸ مردادماه سال1394 مورد موافقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قرار گرفت.

همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی ماده واحده این لایحه را نیز با ۱۳۷ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در جلسه تصویب کردند.

در ماده واحده این طرح آمده است:

کنوانسیون میناماتا در مورد جیوه، مورخ ۱۰/۱۰/۲۰۱۳ میلادی (۱۸/۷/۱۳۹۲ هجری شمسی) مشتمل بر ۳۵ ماده و ۵ پیوست (به شرح پیوست) تصویب و به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می شود اسناد تصویب را نزد امین اسناد تودیع کند.

در تبصره ۱ آن آمده است: سازمان حفاظت محیط زیست مسئول اجرای کنوانسیون می باشد و تغییر آن بر عهده دولت است.

بر اساس تبصره ۲، رعایت اصل ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای ارجاع هرگونه اختلاف به داوری در اجرای ماده ۲۵ کنوانسیون و رعایت اصل ۷۷ قانون یادشده برای هرگونه اصلاح کنوانسیون یا پیوست های آن در اجرای ماده ۲۶ کنوانسیون، الزامی است.

کنوانسیون ممنوعیت استفاده از جیوه" اولین کنوانسیون جهانی برای محیط زیست و سلامت در دهه اخیر میلادی است.

کنوانسیون میناماتا

در مقدمه این لایحه آمده است: نظر به کارکرد سودمندانه جیوه در صنعت پزشکی و از طرفی تاثیر مخرب آن بر سلامت انسان و محیط زیست و با توجه به تدوین ساز و کارهای حقوقی در خصوص کنترل مصرف آن در کنوانسیون میناماتا در مورد جیوه و تامین منافع ملی کشور در مفاد آن، لایحه زیر برای طی مراحل قانونی تقدیم می شود.

حذف جيوه از توليدات تا سال 2020- پذيرش كنوانسيون ميناماتا

عنصر جیوه- آلاینده خطرناک

بيش از 140 كشور مختلف جهان بر سر نخستين پيمان بين المللي (كنوانسيون ميناماتا) براي كاهش آلودگي جيوه در محيط زيست به توافق رسيده‌اند. در اين باره سران كشورهاي جهان، پيش نويس سند تهيه شده به منظور حذف و از رده خارج نمودن استفاده از جيوه در توليدات و ممنوعيت هر نوع واردات و صادرات آن را تا سال 2020 نهايي و بر اجراي الزام آور آن تعهد نمودند. جيوه يك فلز به شدت سمي است كه داراي قابليت تجمع بيولوژيكي در بافت زنده بوده و به ويژه در صورت ورود به بافت حيواني از جمله ماهي از طريق زنجيره غذايي امكان ورود به بدن انسان و آسيب هاي جدي را دارد. استفاده از جيوه و تشكيل يك ملقمه در آزاد سازي طلا از كاني ها و فلزات ديگر موجود در خاك، روشي است كه از ديرباز، سهم زيادي در آلوده سازي نهرها و رودها و حتي زمينهاي آفريقا و آمريكاي جنوبي داشته است. بر اساس يك مطالعه سازمان ملل هم اكنون هزاران تن جيوه در رودخانه هاي سراسر دنيا وجود دارد، گفت: به گفته آخيم اشتاينر، مدير برنامه محيط زيست سازمان ملل اين توافقنامه، مهمترين ابزار براي حفظ سلامت مردم جهان است. او گفت: ما بايد در مورد خطرناك بودن اين فلز به مردم اطلاع رساني كنيم. البته در بسياري از حوزه ها مي توان از جايگزينهاي جيوه استفاده كرد. بنابراين لازم است در اين كنوانسيون به ممنوعيت استفاده از اين فلز سرعت دهيم.   به گزارش بنانيوز سازمان ملل در بيانيه جديد خود اعلام كرد: اين كشورها با ارائه يك معاهده جهاني با هدف كاهش آلودگي فلز جيوه در محيط زيست شامل تهيه سياهه اقلام و لوازم خانگي حاوي جيوه و نيز اعمال كنترل‌هاي جديد و قوانين الزام آور براي نيروگاه‌هاي برق و معادن كوچك كه از اين فلز مايع استفاده مي‌كنند، موافقت كردند. به گزارش رويترز، هيات‌هاي حاضر در مقر سازمان ملل متحد در ژنو توافق كردند كه اين فلز مايع به شدت سمي را از بسياري از محصولات خانگي مانند دماسنج‌هاي جيوه‌اي، باطري‌ها و برخي از لامپ هاي فلورسنت حذف كنند. براساس قوانين اين توافق نامه، واردات و صادرات جهاني محصولات حاوي جيوه تا سال 2020 ميلادي ممنوع مي‌شود. سازمان ملل اخيرا اعلام كرده است كه مصرف جيوه در تعدادي از كشورهاي در حال توسعه، رو به افزايش است. اين كشورها به ميزان فزاينده‌اي در معرض خطرات زيست محيطي و سلامتي ناشي از آلودگي جيوه هستند. به گفته كارشناسان سازمان ملل متحد، جيوه مدت طولاني در محيط زيست باقي مي‌ماند و از طريق هوا، آب و خاك و اندام‌هاي موجودات زنده در محيط منتشر مي‌شود.  به گزارش سازمان جهاني بهداشت، جيوه براي سلامتي انسان به شدت مضر است و به ويژه براي رشد جنين و نوزادان خطرناك است. استنشاق بخار جيوه به سيستم‌هاي عصبي، گوارشي و ايمني بدن و نيز به ريه و كليه‌ها آسيب مي‌زند و حتي مي‌تواند كشنده باشد. اجراي اين پيمان جهاني مستلزم آن است كه كشورهاي داراي نيروگاه‌هاي برق با سوخت ذغال سنگ مانند چين و هند در نيروگاه‌هاي جديد خود فيلترها و دستگاه‌هاي پاكسازي و تصفيه نصب كنند تا حتي الامكان از رسيدن جيوه حاصل از سوختن زغال سنگ به جو زمين پيشگيري شود. اين معاهده همچنين شامل اقداماتي براي كاهش مصرف جيوه در معادن كوچك طلا مي‌شود كه از جيوه براي جداسازي طلا از سنگ معدن آن استفاه مي‌كنند. دفتر برنامه محيط زيست سازمان ملل نيز اعلام كرد كه اجراي قوانين مرتبط با اين توافق نامه احتمالا بين سه تا پنج سال طول مي‌كشد.  پيش از اين وزراي بهداشت كشورهاي مختلف نيز در اجلاس قبلي سازمان جهاني بهداشت بر حذف كاربري جيوه در ابزارهاي اندازه گيري فشار خون و دماسنج تاكيد نموده بودند.

انتظار داریم کارشناسان مسئول بهداشت حرفه ای شرکت ها و صنایع میزان مصرفی جیوه و ترکیبات آنرا به مرکز بهداشت اعلام نمایند

برای دریافت متن کنوانسیون کلیک کنید