بهداشت حرفه‌ای

از حشیش چه می دانید ؟

حشیش چیست؟
حشیش صمغ چسبناک از بوته کانابیس است که معمولا به صورت تکه های جامد مکعبی شکل فروخته می شود و در رنگهای مختلف از قهوه ای کم رنگ تا سیاه دیده شده، در ساختمان ترکیبی اش به صورت انواع مختلف از خشک و سخت گرفته تا نرم و شکننده دیده می شود.
معمولا آن را خرد و ریز کرده و در پیپ و یا سیگارهایی که با دست درست می کنند، می پیچند و با ماری جوانا یا توتون مصرف می کنند. حشیش به صورت خشت پخته می شود.
نامهای خیابانی آن (Pot, Smoke, grass, Hash) می باشد. از نظر طبقه بندی فارماکولوژی، تضعیف کننده یا محرک سیستم اعصاب مرکزی است
حشیش چگونه کار می کند؟
وقتی که حشیش کشیده می شود، از راه ریه وارد خون می شود و به همه قسمتهای بدن می رود. مواد شیمیایی متعدد در حشیش به گیرنده ها درنواحیی از مغز که با لذت، حافظه، تفکر، تمرکز و آگاهی از زمان مرتبط هستند میچسبند.
دو نوع اصلی مواد شیمیایی در حشیش:
• یک گروه به نام کانابینوئیدها، که به نظر می رسد اثرات دلپذیرتری را به شما می دهند. احساس آرامش، شاد بودن، خواب آلودگی، رنگ ها واضح تر ظاهر می شوند و موسیقی صدایی بهتر پیدا می کند.
• THC، که به نظر می رسد توهم، اضطراب و پارانویا ایجاد می کند.
معمولا این احساسات زیاد طول نمی کشند. هرچند که حشیش می تواند تا چند هفته در سیستم بدن بماند. استفاده طولانی مدت می تواند شما را افسرده و کم انگیزه کند.

چه خطری برای سلامت روان دارد؟
افسردگی:
1600 کودک در استرالیا در سن 14 تا 15 به مدت هفت سال مورد مطالعه قرار گرفتند. در پایان این مطالعه آنهایی که هر روز از حشیش استفاده کردند 5 بار بیشتر احتمال افسردگی و اضطراب دارند.
اسکیزوفرنی (یک نوع بیماری جنون):
• اگر شما کشیدن حشیش را قبل از 15 سالگی شروع کردید، شما 4 بار بیشتر در معرض قرار گرفتن بیماری جنون هستید.
• هرچه بیشتر حشیش مصرف کنید بیشتر احتمال پیدا کردن/ گسترده شدن بیماری جنون را دارید.
روشن نیست که چرا مصرف حشیش در نوجوانی چنین اثری را دارد، اما ممکن است به این دلیل باشد که مغز هنوز در حال رشد است.
آیا چیزی به عنوان " جنون حشیش" وجود دارد؟
به نظر می رسد برخی از افراد به علت مصرف حشیش برای یک دوره کوتاه جنون می گیرند اما این به محض قطع حشیش متوقف می شود.
اگر اینقدر خطرناک است، چرا بیشتر دوستان من ناخوش نمی شوند؟
احتمالا به این دلیل است که اکثر مردم حشیش را قبل از 15 سالگی استفاده نمی کنند وهمچنین مقدار زیادی نمی کشند. به هر حال بیماری جنون بیماری شایع ایی نیست - تنها حدود 1 در 200 نفر آن را در یک زمان دارند. اکثر ما احتمالا آنقدر آدم با این شرایط نمی شناسیم ، حتی اگر حشیش خطر را افزایش دهد، شما به احتمال زیاد متوجه یک "اپیدمی" بیماری جنون در میان افرادی که حشیش مصرف میکنند و شما آنها را می شناسید، نمی شوید.
علائم مصرف
الف) اثرات کوتاه مدت:
اثرات حشیش بسته به مقدار و روش مصرف متفاوت است و به وضعیت جسمانی، سلامت فرد، وزن، خلق وخو، درجه تحمل و غیره بستگی دارد. اثرات حشیش چند دقیقه پس از مصرف ظاهر شده و ۲ تا ۴ ساعت باقی می ماند.
البته این در صورتی است که روش مصرف فرد تدخین باشد. در روش خوردن، از آنجایی که عمل هضم به کندی صورت می گیرد، اثرات حشیش به تدریج و طولانی تر ظاهر می شوند. در ادراکات بینایی و شنوایی او تحریف به وجود می آید.
اشیای مجاور را بزرگ تر یا کوچک تر می بیند، در خود احساس قدرت عجیب یافته و دست به اعمال وحشیانه و خشونت بار می زند. اعتماد به نفس کاذب پیدا کرده و اشتهای عجیبی در خوردن به خصوص در زمینه غذاهای شیرین پیدا می کند که اصطلاحاً به آن اشتهای گاوی می گویند و سرانجام فرد به خواب عمیقی فرو می رود.
ب) اثرات بلندمدت:
تحقیقات نشان می دهد که اثرات سوءمصرف حشیش در میان جوانان و بزرگسالان حتمی است. از دست دادن انگیزه و علائق، آسیب حافظه و تمرکز، عدم قابلیت در رانندگی، کاهش قوای ایمنی بدن در برابر عفونت ها و بیماری ها، گیجی، سردرگمی، فقدان انرژی و غیره در اثر استفاده مرتب و مزمن حشیش روی می دهند.
از آثار جسمانی مصرف حشیش خصوصاً در میان مصرف کنندگان مزمن آن می توان افزایش فشار خون، قرمز شدن چشم، اختلال در حافظه، تغییر در درک رنگ و صدا، بیماری های تنفسی مزمن، سرطان ریه، از بین رفتن سلول های مغزی، نازایی در زنان و عقیمی در مردان را نام برد.
آثار روانی آن نیز عبارتند از شنیدن صداهای غیرواقعی، صحبت های نامربوط، خنده های بی دلیل، کم شدن علاقه و بی انگیزه بودن برای زندگی (سندرم بی انگیزشی)، شغل و خانواده، توهم اغلب همراه با حالت پارانویایی خصوصاً در زمان مصرف زیاد حشیش، اضطراب و افسردگی که در عرض چند دقیقه شروع شده و بسته به میزان مصرف چند ساعت طول می کشد، تندمزاجی، پرحرفی، بی قراری، احساس طردشدگی، ترس و وحشت.
آیا حشیش اعتیاد آور است؟
برخی از خصوصیات مواد مخدر را دارد- کسی که به طور مرتب مصرف می کند برای بدست آوردن همان اثر باید بیشتر و بیشتر مصرف کند و می تواند علائم ترک را تجربه کند. 3 از 4 مصرف کننده گان بلند مدت میل شدید به مصرف پیدا می کنند، نیمی تحریک پذیر می شوند و 7 نفر از 10نفر به دنبال استفاده از دخانیات می روند و سعی میکنند از حشیش دوری کنند. بسیاری از آنها متوجه می شوند که اکثر زندگی خود را به دنبال گشتن، خرید و استفاده از آن می گذرانند. احتمالا ترک حشیش به سختی ترک کردن تنباکو است.
وابستگی به حشیش اصلا وابستگی جسمی نیست، بلکه یک اعتیاد روحی و رفتاری شدید است و این یکی از مصیبت‌های بزرگ حشیش است که اغلب معتادانش هم خیال می‌کنند به آن معتاد نشده‌اند. پس حشیش اعتیاد می آورد اما نوع اعتیاد بیشتر روانی است تا جسمانی .
تصور عامه مردم این است که حشیش یا مواد هم‌خانواده آن چون مورفین ندارند پس اعتیاد هم ندارند و اگر دارد اعتیاد یا وابستگی آن روحی و روانی است در حالیکه اعتیاد به این مواد کاملاً جسمی است و THC مستقیماً روی سیستم ضد درد یا تولید کنندة مواد شبه افیونی جسم اثر می‌گذارد و باعث تخریب آن می‌شود. این سیستم، قوی‌ترین مواد مخدر طبیعی و شبه افیونی را تولید می‌کند و بعضی از آنها نظیر دینورفین، 200 برابر مورفین خالص قدرت تخدیر و تسکین‌دارند. تخریب این سیستم و بروز اختلالات جسمی ، باعث بروز عوارض روانی هم می‌شود.
از مهم‌ترین اثرات مصرف حشیش می‌توان به توهم، خیره‌شدن و خیره‌ماندن به نقطه‌ای خاص، گریه و خندة غیر طبیعی، پرخوری شدید (نشئه‌خوری)، اختلال در درک زمان، مکان و فواصل اشاره کرد. مهمترین عارضه طولانی مدت مصرف حشیش، اختلال در حافظه، فراموشی و توهمات عجیب و غریب و در نهایت دیوانگی است.
حشیش یا سیگار
اگر از پزشکان بپرسید از بین حشیش و سیگار کدام یک بدتر است، می‌گویند هر دو. اما واقعیت این است که معمولا حشیشی‌ها دود را عمیق‌تر فرو می‌برند و آن را برای مدت بیشتری در ریه‌هایشان نگه ‌می‌دارند و آن دسته از سیگاری‌هایی که علاوه بر سیگار، حشیش هم می‌کشند؛ بسیار بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار می‌گیرند. البته خوشبختانه میزان ابتلا به سرطان‌های دستگاه تنفسی در آنهایی که تا قبل از 30 سالگی از حشیش (و سیگار) دست کشیده‌اند، به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد.
اما تفاوت‌های سیگار و حشیش به همین جا ختم نمی‌شود. حشیش به شدت توهم‌آور است و بر توانایی‌های مغزی هم تاثیرات واضح و نامطلوبی دارد، حافظه کوتاه‌مدت را مختل می‌کند و توان مغز را در فراگیری علوم و اطلاعات جدید کاهش می‌دهد.
و به عنوان نکته آخر هم بد نیست بدانید که درصد بسیار بالایی از حشیشی‌ها معمولا کارشان به هروئین کشیده می‌شود.
skunk و انواع قوی تر حشیش چیست؟
میزان عناصر اصلی فعال در حشیش ، THC، از 1٪ تا 15٪ متفاوت است. گونه های جدیدتر، از جملهskunk ، می تواند تا 20 درصد از آنها را داشته باشد. در کل، انواع جدیدتر احتمالا حدود 2 یا 3 برابر قوی تر از آن دسته هستند که 30 سال پیش در دسترس بودند. آنها شما را سریع تر آرام و شاد می کنند، همچنین اثرات ناخوشایند بیشتری را هم تولید می کنند.
چگونه می توانم استفاده از حشیش را کاهش دهم؟
اگر شما به مصرف روزانه حشیش اعتیاد پیدا کرده باشید و به طور ناگهانی آن را کنار بگذارید، برخی از این علائم در شما بروز پیدا خواهد کرد: بی‌خوابی، تهوع، اختلالات خواب، تعریق، خواب‌های پریشان و… اما تمام این علائم را اگر فقط بین 2 تا 4 روز تحمل کنید، می‌توانید برای همیشه با حشیش خداحافظی کنید. علاوه بر آن سعی کنید
دلایل خود را برای خواستن تغییر بنویسید.
• برای چگونگی تغییر خود برنامه ریزی کنید.
• برای غلبه کردن بر عوارض ناشی از ترک کردن برنامه ریزی کنید.

                                                                                              دکتر زهره جعفری(روانپزشک)