مناسبت های بهداشتی
روز ملی بیماریهای زئونوز
امسال نیز به رسم هر ساله از روز 13 تیر به مدت یک هفته به نام روز ملی بیماریهای زئونوز (بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان) نامگذاری شده است؛ نظر به اهمیت این دسته از بیماری ها؛....
انسان سالم نقش اساسی و پایه ای در سلامت جامعه بشری دارد. بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان، از نظر حفظ سلامت و بهداشت جوامع انسانی و حیوانی دارای اهمیت به سزایی است. این بیماری ها علاوه بر وارد آوردن خسارات سنگیـن اقتصـادی، سلامتی انسان را نیز تهدید می کنند. در واقع جای بسی شگفتی است که با وجود پیشرفت و تحولات تکنولوژی، اقتصادی و اجتماعی در قرن 21 هنوز عوامل بیماری زایی با مخازن حیوانی که موجب بروز 50% از بیماری های عفونی می گردند جوامع بشری را تهدید می کند و روز به روز شاهد بیماری های نوپدیدی هستیم که رقم قابل توجهی از آنها (73%) ناشی از حیوانات می باشد.
در مقایسه با سایر کشورهای جهان، خطر بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان در ایران با وجود کشورهای آلوده در همسایگیش بیشتر است. از جمله بیماری های مشترک بین انسان و حیوان می توان به تب مالت، هاری، لپتوسپیروز، سیاه زخم، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، تب دنگ، چیکنگونیا، زیکا ( چند مورد آخر جزء بیماری های نوپدید قلمداد می شوند).
تردیدی نیست که مهار بیماری های قابل زئونوز تنها با همدلی و همکاری مستمر و هرچه دقیق تر مردم و مسئولین امکان پذیر است. برای مبارزه و کنترل این بیماری ها، بجز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان دامپزشکی، به سایر سازمان ها از جمله وزارت جهاد کشاورزی، وزارت کشور و سازمان حفاظت محیط زیست نیز می توان اشاره کرد؛ ولیکن مردم نقش موثرتری در سلامت آحاد جامعه به عهده دارند. رعایت اصول مربوط به نگهداری دام توسط دامدار، چوپان و خانه دارهایی که اقدام به نگهداری تک موردی دام می کنند، میزان توجه صاحبان حیواناتی از قبیل سگ و گربه، میزان اصول بهداشتی یک مرغدار در مرغداری خود، یک پرنده و ماکیان فروش، یک مرغ و ماهی فروش، یک قصاب، یک سوپرمارکتی در مغازه خود و آن میزان از احساس مسئولیتی که یک راننده حمل و نقل دام و طیور، ماهی و پرنده، یک سلاخ در کشتار دام و طیور، یک آشپز، یک جگرکی، یک ساندویچ فروش و ... در ارائه محصولات خود نسبت به سلامت مردم دارد و نهایتا میزان مطالباتی که آگاهانه و به حق باید از سازمان های ذیربط داشته باشند، همه و همه نشان دهنده نقش پررنگ جامعه در ارتقای فرهنگ سلامت یک کشور است.
نقش متقابل مردم و مسئولین در حفظ سلامت جامعه
سازمان های ذیربط |
|
مردم |
تامین واکسن (با نرخ دولتی یا خصوصی) |
|
واکسیناسیون دام ، طیور و سایر حیوانات |
تامین تسهیلات کشتار بهداشتی دام ها |
|
کشتار دام فقط در کشتارگاه ها و نگهداری گوشت دام در اتاق پیش سرد |
ممانعت از ورود دام از مرزهای کشور |
|
عدم خرید دام های به ظاهر ارزان تر، از قاچاقچیان |
تامین تسهیلات جمع آوری مرتب و روزانه زباله ها در سطح شهر و روستا |
|
خروج زباله ها راس ساعت رعایت اصول دپو و نگهداری فضولات حیوانی |
فراهم کردن تمهیدات لازم برای حذف مخازن بیماری (جونده کشی و حذف سگ های ولگرد ) |
|
همکاری در امر جونده کشی، عدم نگهداری سگ و گربه، عدم رهاسازی آنها |
آموزش در امر پیشگیری از بیماری ها (موارد زیر): |
|
فراگیری و رعایت اصول آموزش داده شده |
|
|
تهیه و استفاده |
|
|
نزدیک نشدن به حیوانات، گزارش فوری موارد اطراف اماکن انسانی |
|
|
نظافت روزانه و در صورت لزوم ضدعفونی |
|
|
به کارگیری آموزش های ارائه شده |
|
|
مصرف شیر و لبنیات پاستوریزه یا هموژنیزه و یا حتی الامکان سالم سازی شیر و لبنیات محلی قبل ازمصرف |
|
|
عدم نگهداری حیوانات مذکور در اماکن انسانی، عدم نزدیک شدن به حیوانات غریبه و ولگرد، مراجعه به موقع در صورت وقوع حادثه جهت انجام واکسیناسیون |
درصورت وقوع حیوان گزیدگی و ایجاد جراحت در هر ناحیه از بدن و با هروسعتی از جراحت حتی خراش پوستی جهت دریافت واکسن ضدهاری، در هر ساعتی از شبانه روز حتی روزهای تعطیل به مرکز هاری واقع در خیابان ۲۰ متری شهید بهشتی- مرکز بهداشت شهرستان قم مراجعه فرمایید. شماره تلفن : 02536630540
امسال نیز به رسم هر ساله از روز 13 تیر به مدت یک هفته به نام روز ملی بیماریهای زئونوز (بیماری های قابل انتقال بین حیوان و انسان) نامگذاری شده است؛ نظر به اهمیت این دسته از بیماری ها؛ از طرفی نقش همکاران عرصه سلامت در ارائه مطالب آموزشی، بیاییم در این هفته با ارائه مطالب آموزشی به خانواده و اطرافیان خود قسمتی از دین خود را به علم ادا نماییم:
1. پیشگیری از تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یا CCHF:
ذبح دام با نیت مصرف خانوار، اعتقادات مذهبی همچون عقی قه، نذر و ...، در کشتارگاه های استان که مجهز به اتاق پیش سرد هستند (اتاق پیش سرد گوشت دام را برای مدت 24 ساعت در دمای یخچال نگه داشته سپس به مصرف کننده یا سفارش دهنده تحویل می دهد که با این عمل نه تنها عامل بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو بلکه عامل بیماری تعدادی از سایر بیماری ها نیز از بین می رود) و از کشتار دام در حیاط، کوچه و خیابان که محل تردد افراد است جدا پرهیز کنیم.
2. تب مالت یا بروسلوزیس:
از شیر و لبنیات پاستوریزه یا هموژنیزه استفاده شود (با تمام مشکلات مطرح شده صرف نظر از شایعه یا حقیقت داشتن آن، ضرر شیر و لبنیات پاستوریزه بسیار کمتر از شیر و لبنیات محلی آلوده است) یا حتی الامکان اجازه دهیم شیر قبل از مصرف و پس از اینکه به نقطه جوشیدن رسید به مدت 5 دقیقه قل بزند (بجوشد)